22540 62101 | 22540 62104
Αγιος Ιωάννης, Κάσπακας
Λήμνος , 81400, Ελλάδα

site banner

Menu

Νήσος Λήμνος

Πως θα έρθετε στην Λήμνο :
Αεροπορικά

- Καθημερινές πτήσεις συνδέουν τη Λήμνο με την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και τη Μυτιλήνη.
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τα αεροδρόμια Σπάτων (Τηλ. 210 3530000) ή Μύρινας Λήμνου (Τηλ. 22540 92700, 92701)
Ακτοπλοϊκά - Με πλοίο :
- Η Λήμνος και συγκεκριμένα το λιμάνι της Μύρινας συνδέετε με τακτικά δρομολόγια με το λιμάνι του Πειραιά, της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Μυτιλήνης. Επίσης, το νησί συνδέετε με τον Άγιο Ευστράτιο και τους καλοκαιρινούς μήνες με τη Σαμοθράκη.
Για περισσότερες πληροφορίες και δρομολόγια : Λιμεναρχείο Πειραιά (τηλ. 210 4511311 – 19 ) Λιμεναρχείο Μύρινας (Τηλ. 22540 22225) Λιμεναρχείο Καβάλας (Τηλ. 2513505430)
Μεταφορικά εντός του Νησιού :
Σήμερα η Λήμνος διαθέτει ένα ασφαλτοστρωμένο δίκτυο μήκους 200 περίπου χιλιομέτρων, το οποίο είναι σε γενικές γραμμές πολύ καλό. Οι δρόμοι που συνδέουν την πρωτεύουσα Μύρινα με τους 36 οικισμούς του νησιού είναι ασφαλτοστρωμένοι. Ασφαλτοστρωμένοι είναι επίσης οι δρόμοι που οδηγούν στις κυριότερες παραλίες και τους αρχαιολογικούς χώρους, εκτός από αυτόν προς την Ηφαιστία. Οι υπεραστικές συγκοινωνίες προς τα χωριά εκτελούνται από το ΚΤΕΛ Λήμνου με δύο δρομολόγια την ημέρα, εκτός Κυριακής. Επίσης υπάρχουν τα ταξί που εδρεύουν στην Μύρινα και στα μεγαλύτερα χωριά καλύπτουν, ενώ υπάρχουν και ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα και μοτοποδήλατα.



Που θα μας βρείτε :

Αγιος Ιωάννης - Κασπακάς

Σε απόσταση 6 χιλιόμετρα βόρεια της Μύρινα Λήμνου βρίσκεται ο Κάσπακας, ένα μικρό παραδοσιακό χωριό κτισμένο στην πλαγιά του βουνού Αγιος Αθανάσιος και χωμένο σε μια χαράδρα.
Ο οικισμός είναι αθέατος από τη θάλασσα και αυτό δείχνει ότι ξαναχτίστηκε μακριά από την παραλία για το φόβο των πειρατών. Το όνομά του το χωριό το πήρε από τον κτηματία και ναύαρχο του Βυζαντίου Κάσπακα, ο οποίος έζησε στην περιοχή το 1200. Είναι από τα μεγάλα χωριά της Λήμνου και ο πληθυσμός του φτάνει τους 950 κατοίκους.
Η περιοχή φημίζεται μεταξύ άλλων για τα σύκα και τα αμύγδαλά της.
Κάτω από τον οικισμό απλώνεται μια εκτεταμένη παραλία. Τα απότομα βράχια που ορθώνονται στη μία πλευρά της μοιάζουν με μικρογραφία των Μετεώρων.
Λίγο ποιο κάτω στην χρυσή παραλία του Αι Γιάννη Κάσπακα με αξιόλογους κόλπους και όρμους, το απάνεμο λιμανάκι αποτελεί το ποιο ελκυστικό και όμορφο σημείο της περιοχής.



lemnos_island_5_ayios_ioannis_kaspakas





Τι άλλο θα ανακαλύψετε :

Μύρινα Λήμνου

Πρωτεύουσα του νησιού είναι η Μύρινα με πληθυσμό 6.000 περίπου κατοίκους. Είναι χτισμένη στη θέση της ομώνυμης αρχαίας πόλης. Πρόκειται για έναν εξαιρετικής γραφικότητας οικισμό με λεύκες, πλατάνια, ευκάλυπτους, αρμυρίκια και τζιτζιφιές, που στεφανώνεται από ένα επιβλητικό κάστρο που δεσπόζει περήφανο πάνω από τους δύο γιαλούς της πόλης.
Τα στενά λιθόστρωτα καλντερίμια, τα κεραμοσκέπαστα σπίτια, τα παλιά αρχοντικά δημιουργούν ένα σκηνικό απαράμιλλης και πρωτόγονα ανεπιτήδευτης ομορφιάς, που δύσκολα συναντά κανείς σήμερα. Τα δεκάδες ψαροκάικα στο λιμάνι, οι μυρουδιές από τις ταβέρνες που σερβίρουν φρέσκα ψάρια και εκλεκτά ντόπια κρασιά, συνθέτουν μια εικόνα γαλήνης και παράλληλα ένα ηδονιστικό παράδεισο των αισθήσεων που δεν ξεχνιέται εύκολα.

lemnos_island_1_myrina

Η πόλη χωρίζεται σε δύο συνοικισμούς: Το "Τσας" και το "Ανδρώνι". Το όνομα "Τσας" είναι λέξη Ρωσική που σημαίνει σταθμός και διατηρείται από τα χρόνια στα οποία οι αδελφοί Ορλώφ είχαν πολιορκήσει τους Τούρκους στο Κάστρο της Μύρινας.
Για την ονομασία του συνοικισμού "Ανδρώνι", υπάρχουν δυο απόψεις. Η πρώτη στηρίζεται στο μύθο ότι οι Λημνιές έριξαν όλους τους άνδρες του νησιού, επειδή τις είχαν εγκαταλείψει λόγω της δυσοσμίας του σώματός τους, απ' το ακρωτήρι Πέτασσος. Έτσι αρχικά η περιοχή ονομάστηκε "Ανδρωφόνιον" και αργότερα "Ανδρώνιον" (Ανδρώνι). Κατά τη δεύτερη εκδοχή ο συνοικισμός έλαβε το όνομα του από τον Ανδρόνικο Γ’ τον Παλαιολόγο.
Το κάστρο: Χρονολογείται από τον 12ο μ.Χ. αιώνα και χτίστηκε πάνω στα ερείπια προγενέστερου πελασγικού τείχους. Αποτελεί σήμα κατατεθέν του οικισμού και η εικόνα του είναι φαντασμαγορική όταν φωτίζεται τα βράδια. Η θέα που προσφέρει είναι μαγευτική καθώς μπορεί να απολαύσει κανείς ακόμα και τον Άθω, που σύμφωνα με το στίχο του Σοφοκλή "σκιάζει νώτα λημνίας βοός". Στο κάστρο κυκλοφορούν ελεύθερα γύρω στα 200 ελάφια που αποτελούν άλλη μία ξεχωριστή νότα στο τοπίο. Η σημερινή μορφή του ανάγεται στο 1207, όταν το επισκεύασαν οι Ενετοί ηγεμόνες του νησιού.
Ο Ρωμέικος Γιαλός: Βόρεια του κάστρου είναι μια απ' τις δυο κυριότερες συνοικίες της πόλης με καταπληκτικά νεοκλασικά αρχοντόσπιτα, όλα χτισμένα στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Ήταν η συνοικία των Ελλήνων τα χρόνια της Οθωμανικής κυριαρχίας και ονομάστηκε έτσι κατά αντιδιαστολή με τον Τούρκικο Γιαλό, που βρίσκεται στα ανατολικά του κάστρου και αποτελούσε το μέρος όπου ζούσαν οι Τούρκοι. Τα σπίτια αυτά μαρτυρούν τη δύναμη και τον πλούτο των ξενιτεμένων Λημνιών που μεγαλούργησαν σαν έμποροι στα κοσμοπολίτικα κέντρα της εποχής, την Οδησσό, την Τεργέστη και την Αλεξάνδρεια.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο: Στο Ρωμέικο Γιαλό βρίσκεται το Αρχαιολογικό Μουσείο με πάρα πολύ ενδιαφέροντα εκθέματα από τις ανασκαφές της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής. Οι χώροι του είναι εξαιρετικά καλαίσθητοι και προσεγμένοι και εντυπωσιάζει η μουσειακή αντίληψη για την παρουσίαση των εκθεμάτων από τους Προϊστορικούς ως τους Βυζαντινούς χρόνους. Το Μουσείο περιλαμβάνει τις εξής συλλογές:
- Προϊστορικά ευρήματα στην Πολιόχνη
- Αρχαϊκά - ρωμαϊκά ευρήματα στο Καβείριο
- Γεωμετρικά - ελληνιστικά ευρήματα στην Ηφαιστία
- Προϊστορικά ευρήματα στο Κουκονήσι Ευρήματα σωστικών ανασκαφών στη Λήμνο.
Το Εκκλησιαστικό Μουσείο: Σε μικρή απόσταση βρίσκεται και το Μητροπολιτικό Μέγαρο όπου στεγάζεται το Εκκλησιαστικό Μουσείο του νησιού με πάρα πολλά σκεύη, εικόνες, άμφια και άλλα εκκλησιαστικά κειμήλια. Λίγο πιο πέρα βρίσκεται ο Μητροπολιτικός Ναός της Αγίας Τριάδας που χτίστηκε με χρήματα των Λημνιών καραβοκύρηδων στη θέση μιας παλιάς ξύλινης εκκλησίας, όπου απαγχονίστηκε το 1870 από τους Τούρκους ο Μητροπολίτης του νησιού Ιωακείμ.
Το Ιερό της Αρτέμιδος: Κοντά στην πόλη βρίσκεται το Ιερό της Αρτέμιδος που ήρθε στο φως το 1993. Το Ιερό (με διάφορες οικοδομικές φάσεις από την Αρχαϊκή ως την Ελληνιστική περίοδο) εκτός από το κεντρικό κτίριο είχε υπαίθριο λιθόστρωτο χώρο, εκατέρωθεν του οποίου υπήρχαν δωμάτια, βοηθητικά της λατρείας.

lemnos_island_2_myrina(Άποψη από το λιμάνι της Καβάλας από το οποίο ξεκινάνε τα Φερρυ Μπόατ για Λήμνο)


Λήμνος (Νήσος)
Η Λήμνος βρίσκεται στο Β.Α. Αιγαίο και διαθέτει μαγευτικές αμμώδεις παραλίες, εντυπωσιακούς αρχαιολογικούς χώρους και μικρά χωριά που κρατούν ακόμα το τοπικό χρώμα, με φιλόξενους κατοίκους. Mπορείτε να απολαύσετε ένα από τα πιο μαγευτικά ηλιοβασιλέματα με φόντο το Άγιο Όρος.
Η λέξη Λήμνος κατά μία εκδοχή (των φοινικιστών) είναι φοινικική, που σημαίνει λευκή, άσπρη, λαμπερή, που ουδεμία σχέση μπορεί να έχουν αυτές οι ονομασίες μ΄ ένα ηφαιστειογενές νησί.
Κατά σοβαρότερες εκδοχές το όνομα Λήμνος προέρχεται είτε από την ομηρική λέξη Λήιον, που προσδιορίζει το σπαρμένο χωράφι, τον αγρό. ή από τις αρχαίες ελληνικές λέξεις "ληίς" (που σημαίνει κοπάδι) + "μήλο" (που σημαίνει πρόβατο), δηλαδή νήσος κοπαδιών αιγοπροβάτων. Η τελευταία αυτή εκδοχή φέρεται και η επικρατέστερη, επειδή η Λήμνος είναι το πεδινότερο νησί του Αιγαίου με μεγάλη παραγωγή αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων από την αρχαιότητα. Δεν πρέπει να λησμονείται ότι υπήρξε ο σιτοβολώνας της αρχαίας Αθήνας στους κλασσικούς χρόνους, γι΄ αυτό άλλωστε και την κατέλαβε, αλλά και ο προμηθευτής σιταριού της αυτοκρατορικής αυλής του Βυζαντίου. Ακόμα και σήμερα, το σήμα κατατεθέν της Λήμνου είναι τα σπαρμένα σιταροχώραφα που φθάνουν ως την άκρη της θάλασσας.

Παραλίες
Τις παραλίες της Λήμνου πιθανόν να μην τις βρείτε πουθενά σε όλο το Αιγαίο. Είτε επιθυμείτε ζεστά είτε κρύα νερά, αν είστε λάτρης της ιστιοπλοίας, η Λήμνος είναι ο τόπος προορισμού σας. Αξίζει να επισκεφτείτε:
- Τα "Ρηχά Νερά" στη Μύρινα
- Αυλώνας στο δρόμο προς Κάσπακα
- Άγιος Ιωάννης στον Κάσπακα
- Την παραλία Νευγάτης μετά το Θάνος
- Την παραλία στο χωριό Πλατύ
- Την παραλία Θάνους
- Το Κέρος στο χωριό Κοντοπούλι
- Το Γομάτι στις Σαρδές
- Τις παραλίες Φαναράκι και Χαβούλι στο Μούδρο.
- Τον Παρθενόμυτο στην Αγία Σοφία
- Τα Κόκκινα στα Καμίνια.
Αξιοθέατα
Στη Μύρινα δεσπόζει το ενετικό Κάστρο. Εκεί μπορείτε να δείτε και δεκάδες ελάφια της ποικιλίας DAMA - DAMA.
Λίγο μετά τις Σαρδές και στο δρόμο προς την παραλία Γομάτι, μην ξεχάσετε να επισκεφθείτε την περιοχή "Παχιές Αμμουδιές", μια περιοχή που θυμίζει έρημο, περιστοιχισμένη από ένα καταπράσινο τοπίο που δεν θα βρείτε πουθενά αλλού στην Ελλάδα. Επίσης, αν βοηθάει ο καιρός από τις ακτές της Αν. Λήμνου, μπορείτε να δείτε πολύ καθαρά τη Σαμοθράκη, την Ίμβρο ακόμα και την Τένεδο.
Αρχαιολογικοί Χώροι
1. Στην "Πολιόχνη" πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε το αρχαιότερο κοινοβούλιο στον κόσμο και μία από τις πρώτες οργανωμένες κοινωνίες στην Ευρώπη.
2. Στην "Ηφαιστεία", κατά τη μυθολογία είχε την έδρα του ο θεός Ήφαιστος.
3. Τα "Καβείρια", όπου ακόμα παραμένουν μυστήριο οι τελετές που πραγματοποιούταν εκεί τα χρόνια της αρχαιότητας.
4. Στον Κότσινα πιστεύεται, ότι έχει θαφτεί η σύζυγος του τελευταίου βυζαντινού αυτοκράτορα, Κωνσταντίνου Παλαιολόγου

Ιστορία της Λήμνου
Μυθικοί χρόνοι
Κατά την μυθολογία, η Λήμνος είναι το νησί του Ηφαίστου.
Μετά την επικράτηση των Χετταίων στη ΒΔ Μικρασία, τα Στενά του Ελλησπόντου κλείνουν, η σημασία της Πολιόχνης μειώνεται και μοιραία παρακμάζει. Οι Κρήτες, οι Κυκλαδίτες και αργότερα οι Μυκηναίοι στρέφονται προς τα μεταλλεία της Κύπρου και πολύ αργότερα, τον 14ο-13ο αιώνα π.Χ., αναζητούν ξανά τους παλιούς δρόμους του χαλκού προς τη Μαύρη Θάλασσα και την μυθική Κολχίδα. Τότε η Λήμνος αποκτά πάλι αξία ως ενδιάμεσος σταθμός, όπως είναι γνωστό από την Αργοναυτική εκστρατεία και από τον Τρωικό πόλεμο.
Η εγκατάσταση των Μυκηναίων στη Λήμνο συνοδεύτηκε με τη δημιουργία διαφόρων μύθων, με τους οποίους η μυκηναϊκή κοινωνία προσπάθησε να ερμηνεύσει παλαιότερα γεγονότα. Στους μύθους αυτούς προβάλλονται οι πρώιμες προσπάθειες των κατοίκων της ηπειρωτικής Ελλάδας και της Κρήτης να αποκτήσουν πρόσβαση στο νησί.
Ήφαιστος - Κάβειροι
Η ανάπτυξη της μεταλλουργίας από τους παλαιότατους κατοίκους του νησιού αποδόθηκε στο θεό Ήφαιστο. Σύμφωνα με το μύθο ο Δίας εκσφενδόνισε τον Ήφαιστο από τον Όλυμπο, με αποτέλεσμα να πέσει στη Λήμνο και έκτοτε να μείνει ανάπηρος. Οι παλιοί κάτοικοι του νησιού, τους οποίους ο Όμηρος αποκαλεί Σίντιες, τον περιέθαλψαν κι εκείνος σε αντάλλαγμα τους δίδαξε την τέχνη της κατεργασίας των μετάλλων, στήνοντας το εργαστήριό του στο ηφαίστειο Μόσυχλος της Λήμνου. Τιμώντας το μεταλλουργό θεό, οι αρχαίοι Έλληνες ονόμασαν Ηφαιστία την πόλη που ίδρυσαν στο νησί.
Κατά το μύθο, ο Ήφαιστος μεταβίβασε τη γνώση της τέχνης στους Καβείρους, παιδιά που απέκτησε από τη νύμφη Καβειρώ. Αυτοί, αργότερα, λατρεύονταν σε ένα ειδικό ιερό που χτίστηκε στη Λήμνο, το Καβείριο. Η λατρεία τους, που ήταν μυστηριακή, επεκτάθηκε στη Σαμοθράκη κι αλλού και μάλλον προέρχεται από κάποια αρχική κλειστή συντεχνία μεταλλουργών.
Διόνυσος
Η εισαγωγή της αμπελοκαλλιέργειας συνδέθηκε με το Διόνυσο. Σύμφωνα με το μύθο ο Μίνωας της Κρήτης έστειλε το βασιλιά της Φαιστού Ραδάμανθυ να καταλάβει τα νησιά του Αιγαίου. Αυτός δώρισε τη Λήμνο σε ένα στρατηγό του, το Θόαντα, γιο του Διονύσου και της Αριάδνης, ο οποίος δίδαξε στους Λημνιούς την καλλιέργεια του αμπελιού. Τότε τη Λήμνο κατείχαν οι Θεσσαλοί Μινύες κι ο Κρηθέας, βασιλιάς της Ιωλκού, αποφάσισε να δώσει στο Θόαντα την κόρη του Μύρινα ως σύζυγο. Για να την τιμήσουν έδωσαν το όνομά της στη πρωτεύουσα του νησιού.
Στο μύθο προβάλλεται κάποια διαμάχη ανάμεσα στους Μινύες και τους Μινωίτες για την επικράτηση στη Λήμνο, η οποία έληξε με συμβιβασμό. Επίσης, αποκαλύπτεται ότι η γνώση της αμπελοκαλλιέργειας ήρθε από την Κρήτη και ερμηνεύεται η ονομασία της πρωτεύουσας Μύρινας.
Λήμνια κακά
Η συνέχεια του μύθου λέει, πως κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Θόαντα οι Λήμνιες παραμέλησαν τη λατρεία της Αφροδίτης. Γι' αυτό η θεά τις τιμώρησε με δυσοσμία, με αποτέλεσμα οι άνδρες να τις αποφεύγουν και να φέρουν γυναίκες από τη Θράκη. Τότε οι Λημνιές αποφάσισαν να εξοντώσουν όλους τους άντρες του νησιού. Γλύτωσε μόνον ο Θόας, τον οποίο έκρυψε η θυγατέρα του, η Υψιπύλη, η οποία τον διαδέχθηκε στο θρόνο.
Στο μύθο αποτυπώνεται η δυσκολία με την οποία ο ντόπιος πληθυσμός και ιδίως οι γυναίκες αποδέχτηκαν τους Κρητικούς στρατιώτες του Θόαντα ως μόνιμους κατοίκους, εραστές, συζύγους κλπ.
Αργοναύτες
Την εποχή της λειψανδρίας πέρασαν από τη Λήμνο οι Αργοναύτες στο ταξίδι τους για την Κολχίδα. Αρχικά, οι Λημνιές αρνήθηκαν να τους επιτρέψουν να αποβιβαστούν. Τελικά, μετά από διαπραγματεύσεις συμφωνήθηκε να αποβιβαστούν, υπό τον όρο ότι θα ικανοποιήσουν όλες τις στερημένες γυναίκες, ανεξαρτήτως ηλικίας και εμφάνισης.
Οι Αργοναύτες έμειναν αρκετά χρόνια στο νησί και άφησαν πολλούς απογόνους δημιουργώντας μια νέα γενιά κατοίκων. Η βασίλισσα Υψιπύλη συνδέθηκε ερωτικά με τον Ιάσονα και απέκτησαν δυο γιους, τον Εύνηο και το Θόαντα. Κατά την παραμονή των Αργοναυτών η Υψιπύλη διοργάνωσε αθλητικούς αγώνες στη μνήμη του πατέρα της, στους οποίους διεξήχθη για πρώτη φορά το πένταθλο.
Γράφει ο Φλάβιος Φιλόστρατος στο έργο του "Γυμναστικός":
Τελαμών μεν κράτιστα εδίσκευε, Λυγκεύς δε ηκόντιζεν, έτρεχον δε και επήδων οι εκ Βορέου, Πη-λεύς δε ταύτα μεν ην δεύτερος, εκράτη δε απάντων πάλη. Οποτ’ ουν ηγωνίζοντο εν Λήμνω, φασίν Ιάσονα Πηλεί χαριζόμενον συνάψαι τα πέντε και Πηλέα την νίκην ούτω συλλέξασθαι.
Δηλαδή:
"Ο Τελαμώνας επικρατούσε στη δισκοβολία, ο Λυγκέας στον ακοντισμό και οι γιοι του Βορέα (Ζήτης και Κάλαϊς) στο δρόμο και στο άλμα. Ο Πηλέας ήταν δεύτερος σε όλα αυτά, αλλά τους νικούσε όλους στην πάλη. Λένε λοιπόν, πως κατά την τέλεση των αγώνων στη Λήμνο, ο Ιάσονας, προς χάρη του Πηλέα, αθλοθέτησε ένα επιπλέον έπαθλο για το νικητή του συνδυασμού των πέντε [αγωνισμάτων]. Έτσι, ο Πηλέας κατέκτησε τη νίκη".
Τελικά, έπειτα από την επίμονη παρότρυνση του Ηρακλή συνέχισαν το ταξίδι τους προς την Κολχίδα. Στη Λήμνο στάθμευσαν και κατά την επιστροφή τους. Με το μύθο ερμηνεύεται η μόνιμη εγκατάσταση των Μινύων στη Λήμνο και η επικράτησή τους στη διαμάχη τους με τους Κρήτες. Επίσης, επιβεβαιώνεται πως η Λήμνος αποτελούσε ενδιάμεσο σταθμό στο δρόμο προς τις μεταλλοφόρες περιοχές του Εύξεινου Πόντου.
Τρωικός Πόλεμος
Αργότερα, ο Εύνηος συνεργάστηκε με τους Αχαιούς πολιορκητές της Τροίας. Τους πουλούσε κρασί κι εκείνοι τον προμήθευαν χαλκό σύμφωνα με τον Όμηρο. Επίσης, στη Λήμνο φιλοξενήθηκε ο Φιλοκτήτης, όταν τον εγκατέλειψαν οι σύντροφοί του τραυματισμένο από δάγκωμα φιδιού στο νησάκι Χρύση που βρισκόταν ΒΑ της Λήμνου (σήμερα καταποντισμένοι ύφαλοι Μύθωνες), όπου είχε μεταβεί για να προσφέρει θυσίες στο βωμό της ομώνυμης θεάς. Ζούσε σε μια σπηλιά και θεραπεύτηκε με τη βοήθεια της λημνίας γης, ενός θεραπευτικού χώματος που υπάρχει στην περιοχή του Μόσυχλου. Τέλος, με διαδοχικές φρυκτωρίες μεταδόθηκε η είδηση της άλωσης της Τροίας από την Ίδη στο Ερμαίον της Λήμνου, από εκεί στον Άθω... ως τις Μυκήνες, όπως αναφέρει ο Αισχύλος στο έργο του "Αγαμέμνων":
"... Ίδη μεν προς Ερμαίον λέπας Λήμνου. Μέγαν δε φανόν εκ νήσου τρίτον Αθώιον αίπος Ζηνός εξεδέξατο..."
Από τους μύθους αυτούς αποδεικνύεται ότι η Λήμνος είχε πλέον αποικιστεί από τα μυκηναϊκά φύλα κατά το 13ο αιώνα π.Χ., στον οποίο τοποθετείται ο τρωικός πόλεμος. Ο αποικισμός επιβεβαιώνεται κι από τα αρχαιολογικά ευρήματα.
Οι Μινύες εκδιώχθηκαν από τη Λήμνο από τους Πελασγούς της Αττικής και αναζήτησαν καταφύγιο στην Πύλο και στη Σπάρτη, όπου εγκατέλειψαν τις Λημνιές συζύγους τους και πήραν Σπαρτιάτισσες. Το μύθο επιβεβαιώνει μαρτυρία σε πινακίδα με γραφή Γραμμική Β΄ από το μυκηναϊκό ανάκτορο της Πύλου. Σ’ αυτήν αναφέρονται μεταξύ των γυναικών που εργάζονταν εκεί και Λημνιές με το όνομα: ra-mi-ni-ja=Lamniai=Λήμνιαι. Στην πινακίδα αυτή έχουμε την παλαιότερη αναφορά του ονόματος του νησιού, το οποίο και στα ομηρικά έπη αναφέρεται πολλάκις. Συνεπώς, ήταν εν χρήσει τουλάχιστον από τη μυκηναϊκή εποχή.
Ιστορικοί χρόνοι
Οι Πελασγοί
Τουλάχιστον από τον 8ο αιώνα π.Χ. εγκαταστάθηκαν στη Λήμνο οι Πελασγοί, όπως επίσης στην Ίμβρο και στη Σαμοθράκη. Ήρθαν διωγμένοι από την Αττική και εκτόπισαν τους Μινύες, οι οποίοι διαφέντευαν ως τότε το νησί. Ο Ηρόδοτος τους αποκαλεί Τυρρηνούς και θεωρεί πως είχαν κοινή καταγωγή με τους Ετρούσκους από τη Λυδία της Μικρασίας. Είχαν όμως μεγάλη πολιτισμική συγγένεια με τους Έλληνες, από τους οποίους δέχτηκαν πολλές επιρροές στην τέχνη και στη θρησκεία. Είχαν πρωτεύουσα την Ηφαιστία, αλλά ζούσαν σε όλο το νησί. Στο κάστρο της Μύρινας σώζεται τμήμα του τείχους το οποίο έχτισαν.
Για να εκδικηθούν τους Αθηναίους, οι οποίοι τους έδιωξαν από την Αττική, έκαναν επιδρομή στη Βραυρώνα κατά την εορτή της θεάς Άρτεμης και άρπαξαν μεγάλο αριθμό γυναικών και παρθένων, τις οποίες μετέφεραν στη Λήμνο ως ερωμένες. Όμως, οι Αθηναίες μεγάλωσαν τα παιδιά που έκαναν σύμφωνα με τις αθηναϊκές παραδόσεις. Φοβισμένοι οι Πελασγοί εξόντωσαν τα παιδιά και τις μητέρες τους. Από την ειδεχθή αυτή πράξη προήλθε η παροιμιώδης έκφραση "Λήμνια κακά".
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, από τον οποίο έχουμε την αφήγηση του μύθου, εξαιτίας της άγριας αυτής δολοφονίας επήλθαν μεγάλες συμφορές. Οι γυναίκες τους δεν γεννούσαν πλέον, η γη δεν κάρπιζε και τα ζώα έμεναν στέρφα. Προ του κινδύνου κατέφυγαν στο Μαντείο των Δελφών, το οποίο τους συμβούλεψε να υπακούσουν σε ότι τους προστάξουν οι Αθηναίοι. Εκείνοι τους ζήτησαν να παραδώσουν το νησί, αλλά οι Πελασγοί με πονηρία απάντησαν, ότι θα το πράξουν μόνο εφόσον οι Αθηναίοι πλεύσουν από αθηναϊκό έδαφος στη Λήμνο αυθημερόν, ταξιδεύοντας με βόρειο άνεμο.
Το κατόρθωμα αυτό, που φάνταζε αδύνατο, πραγματοποίησε το 499 ο Μιλτιάδης του Κίμωνος εκκινώντας από την Ελαιούντα, αθηναϊκή αποικία που βρισκόταν στην θρακική ακτή. Φθάνοντας στη Λήμνο απαίτησε την παράδοση του νησιού σύμφωνα με τον παλαιό χρησμό. Ο τύραννος της Ηφαιστίας Ερμών παρέδωσε την πόλη, όμως οι Μυριναίοι αρνήθηκαν και παραδόθηκαν μόνον έπειτα από πολιορκία.
Οι Πελασγοί ήταν εξαίρετοι ναυτικοί και σε αυτούς αποδίδεται ο εξοπλισμός των πολεμικών πλοίων με έμβολο. Επίσης, ήταν μεταλλουργοί και διακρίθηκαν στο εμπόριο και στις τέχνες. Από τον 8ο αιώνα εγκαθίστανται στην Ηφαιστία, όπου η αρχαιολογική σκαπάνη έχει βρει το νεκροταφείο τους και δυο μεγάλα και πλούσια Ιερά αφιερωμένα στη Μεγάλη θεά Λήμνο και στους Κάβειρους, γιους του Ήφαιστου. Σε αυτά βρέθηκαν εξαιρετικής τεχνοτροπίας ειδώλια, όπως σφίγγες, σειρήνες κ.ά.
Οι Πελασγοί τιμούσαν τις θεότητες των Καβείρων σε ένα ιερό που είχαν ανεγείρει στη θέση Χλόη, ΒΑ της Ηφαιστίας. Οι εκτεταμένες ανασκαφές που έγιναν εκεί τη δεκαετία του ’30 αποκάλυψαν ένα ναό μεγάλων διαστάσεων της ελληνιστικής περιόδου. Η είσοδός του είναι από τα ανατολικά και το άδυτο στα δυτικά. Σώζονται οι ογκώδεις πολυγωνικοί κίονες της εισόδου. Στα ΝΑ του ιερού αυτού βρέθηκε ένα μικρότερων διαστάσεων ρωμαϊκό ιερό, διαφορετικού προσανατολισμού, κάτω από το οποίο το 1988 ανακαλύφθηκε το αρχαϊκό ιερό των Πελασγών.
Αντίθετα, στον τεράστιο αρχαιολογικό χώρο της Ηφαιστίας έχουν πραγματοποιηθεί περιορισμένες ανασκαφές, με αποτέλεσμα να υπάρχουν ελάχιστα στοιχεία τόσο για τη δράση των Πελασγών στη Λήμνο, όσο και για την περίοδο που μεσολαβεί από την ύστερη χαλκοκρατία (12ος αιώνας π.Χ.) ως τα τέλη της γεωμετρικής εποχής (8ος αιώνας π.Χ.), η οποία είναι η κρίσιμη περίοδος που οι Πελασγοί διαδέχονται τους Μινύες.
Οι Πελασγοί κυριάρχησαν στη Λήμνο για πολλούς αιώνες, ως το 511, οπότε ηττήθηκαν από τον στρατηγό των Περσών Οτάνη, έπειτα από γενναία αντίσταση. Οι Πέρσες λεηλάτησαν το νησί κι επέβαλαν ως ηγεμόνα τον Λυκάρητο. Το 499 κατέλαβαν τη Λήμνο οι Αθηναίοι με το Μιλτιάδη, όπως ήδη περιγράψαμε, αλλά το 494 την ανακατέλαβαν οι Πέρσες, που την κράτησαν ως το 479. Αυτοί έκαναν λιμενικά έργα στην Ηφαιστία και στο Καβείριο κι εγκαθιστούν Έλληνες φιλικά προσκείμενους σ’ αυτούς. Μάλιστα, στη Λήμνο απεβίωσε μετά τη μάχη του Μαραθώνα ο πρώην τύραννος της Αθήνας και συνεργάτης των Περσών, Ιππίας, άρρωστος και τυφλός.
Στους περσικούς πολέμους οι Λημνιοί υποχρεώθηκαν να συνδράμουν το περσικό ναυτικό, αλλά κατά τη ναυμαχία του Αρτεμισίου ο Λήμνιος Αντίδωρος με το πλοίο του αυτομόλησε προς τους Έλληνες, με τους οποίους, προφανώς, αισθανόταν ομόφυλος και συμμετείχε με τον ελληνικό στόλο στη νικηφόρα ναυμαχία της Σαλαμίνας.
Οι Πελασγοί της Λήμνου έγραφαν τη γλώσσα τους με ελληνικούς χαρακτήρες, αιολικού τύπου, όπως προκύπτει από τις επιγραφές της διάσημης Στήλης των Καμινίων, αλλά και από θραύσματα επιγραφών της Ηφαιστίας. Οι επιγραφές αυτές αποτελούν τα μοναδικά γραπτά μνημεία των Πελασγών, γεγονός που τις κάνει πολύ σημαντικές.
Η χρήση του αιολικού αλφαβήτου, προδίδει τη συγγένεια που είχαν με τα ελληνικά φύλα. Σύμφωνα με κάποιους ερευνητές στις επιγραφές περιέχονται λέξεις με ρίζες που ανάγονται στην αρχέγονη ελληνική γλώσσα. Η επικρατέστερη άποψη είναι ότι η γλώσσα τους είναι συγγενής με την ετρουσκική.
Αθηναϊκή περίοδος
Μετά από τους περσικούς πολέμους η Λήμνος πέρασε στην εξουσία των Αθηναίων, οι οποίοι έδιωξαν την περσική φρουρά κι εγκατέστησαν τους πρώτους εποίκους. Ορισμένοι ντόπιοι έφυγαν, κυρίως Μυριναίοι, ενώ οι Ηφαιστιείς στην πλειοψηφία τους αποδέχθηκαν την αθηναϊκή κυριαρχία. Το 477 το νησί έγινε μέλος της δηλιακής συμμαχίας και συμμετείχε στα έξοδα συντήρησης του συμμαχικού στόλου.
Από τα μέσα του 5ου αιώνα εγκαταστάθηκαν στη Λήμνο πλήθος Αθηναίων κληρούχων καθώς και αθηναϊκή φρουρά. Οι κληρούχοι προέρχονταν κυρίως από τις πιο φτωχές τάξεις -ήταν θήτες ή ζευγίτες- και διατηρούσαν την ιδιότητα του Αθηναίου πολίτη. Τους δόθηκαν αγροτικές εκτάσεις στο νησί, τις οποίες εκμεταλλεύονταν και παράλληλα είχαν υπό τον έλεγχό τους τον ντόπιο πληθυσμό, που περιέπεσε σε καθεστώς υποτέλειας.
Συγκρότησαν δύο δήμους, της Μύρινας και της Ηφαιστίας, γι’ αυτό η Λήμνος συχνά αποκαλούνταν Δίπολις. Οι δήμοι των κληρούχων είχαν διοικητική αυτονομία από την Αθήνα και κυκλοφόρησαν δικά τους νομίσματα από τις αρχές του 4ου αιώνα π.Χ. ως τον 1ο αιώνα μ.Χ. Όμως, ήταν στενά συνδεδεμένοι με τη μητρόπολη. Με χρήματα των κληρούχων φτιάχτηκε το άγαλμα της Αθηνάς Λημνίας, το οποίο στήθηκε στην Ακρόπολη γύρω στο 450. Επίσης, συμμετείχαν με τους Αθηναίους σε πολλές μάχες του Πελοποννησιακού πολέμου, με αποτέλεσμα το 405, έπειτα από την ήττα των τελευταίων στους Αιγός Ποταμούς, να εκδιωχθούν από τη Λήμνο καθώς περιήλθε στην κυριαρχία των Σπαρτιατών. Επέστρεψαν το 386, με την Ανταλκίδειο ειρήνη.
Οι παλαιοί κάτοικοι της Λήμνου σταδιακά συγχωνεύθηκαν με τους Αθηναίους δείγμα της φυλετικής τους συγγένειας. Από τον 4ο αιώνα υπήρχαν στο νησί: Βουλή, Συνέλευση και γενικά πολιτικοί θεσμοί ανάλογοι με εκείνους της μητρόπολης Αθήνας. Αναφέρονται τα δημόσια αξιώματα του επιμελητή, του ιππάρχου και του στρατηγού, οι οποίοι στέλνονταν από την Αθήνα. Επιμελητές υπήρχαν και στους δύο δήμους με αρμοδιότητα την παρακολούθηση των εμπορικών συναλλαγών. Οι ίππαρχοι, επίσης ένας σε κάθε δήμο, ήταν υπεύθυνοι για τη συντήρηση σώματος ιππέων, για την άμυνα της νήσου και για την περιφρούρηση της τάξης και της αρμονικής συμβίωσης των δύο δήμων. Ο στρατηγός περιφρουρούσε την αθηναϊκή ηγεμονία στη Λήμνο και μάλλον δεν είχε τακτική θητεία, αλλά στελνόταν μόνο σε έκτακτες περιπτώσεις.
Η αθηναϊκή επικυριαρχία στη Λήμνο, αν και με το πέρασμα των αιώνων μειωνόταν, εξακολούθησε να διατηρείται μέχρι το τέλος του κλασικού κόσμου. Ο Στράβων αναφέρει ότι η Λήμνος θεωρείτο προσκείμενη της χερσαίας Ελλάδας και όχι της Μικρασίας ως την ύστερη ρωμαϊκή εποχή.
Αρκετοί λόγιοι και καλλιτέχνες αναδείχθηκαν από τη Λήμνο κατά την αθηναϊκή περίοδο του νησιού. Τον 5ο αιώνα εμφανίζεται ο σοφιστής Αντίλοχος, ο οποίος φιλονικούσε με το Σωκράτη. Ο Απολλόδωρος υπήρξε συγγραφέας γεωπονικού έργου, το οποίο συνιστούσε ο Αριστοτέλης. Ο Γλαύκος αναφέρεται από τον Πολύβιο ως μέγας ανδριαντοποιός και εφευρέτης της κόλλησης του σιδήρου.
Ο σπουδαίος γλύπτης Αλκαμένης υπήρξε μαθητής του Φειδία και ήκμασε την περίοδο 440-430. Όπως μας παραδίδεται, κυρίως από τον περιηγητή Παυσανία, άφησε σπουδαία έργα, όπως: το δυτικό αέτωμα του ναού του Διός στην Ολυμπία, αγάλματα του Άρη, χρυσελεφάντινο του Διονύσου και τρία της Εκάτης στην Αθήνα, του Ασκληπιού στη Μαντινεία, του Ηφαίστου, σύμπλεγμα Πρόκνης και Ίτυος στην Ακρόπολη, σύμπλεγμα Ηρακλή και Αθηνάς, χάλκινο του Πεντάθλου και την περίφημη "Αφροδίτη εν Κήποις"». Ο Αλκαμένης γνώρισε μέγιστες τιμές και αναγνωριζόταν ως ο δεύτερος σε αξία γλύπτης της αρχαιότητας έπειτα από το Φειδία.
Ελληνιστική περίοδος
Κατά τους 4ο και 3ο αιώνες το νησί δέχτηκε δεκάδες επιδρομείς. Το 356 λεηλατείται από στόλο Ροδίων, Χίων και Βυζαντίων. Το 351 καταλαμβάνεται και από τους Μακεδόνες του Φιλίππου Β΄, οι οποίοι αιχμαλώτισαν και κληρούχους, αλλά το 346 επιστρέφεται στους Αθηναίους.
Το 318 καταλαμβάνεται από τον Κάσσανδρο και το 315 από τον Αντίγονο Α΄ Μονόφθαλμο, ο οποίος έγινε αποδεκτός από τους Λημνίους. Ακολουθεί ο Δημήτριος ο Φαληρεύς, ο οποίος, στην αποτυχημένη προσπάθεια του να ανακτήσει τη Λήμνο για λογαριασμό των Αθηναίων, τη λεηλατεί.
Στη συνέχεια, την καταλαμβάνουν διαδοχικά οι Αθηναίοι (301), οι Μακεδόνες (294), ο βασιλιάς της Θράκης Λυσίμαχος (285), ο οποίος κυβέρνησε τυραννικά και ο Σέλευκος Α' Νικάτωρ της Συρίας (281) τον οποίο, όπως και το διάδοχό του Αντίοχο Α΄, οι Λήμνιοι υποδέχθηκαν με ανακούφιση και ανήγειραν ναούς προς τιμήν τους.
Από το 266 οι Μακεδόνες υπό τον Αντίγονο Γονατά κυριαρχούν το νησί και το διατηρούν ως την ήττα του Φιλίππου Ε΄ από τους Ρωμαίους στη Μάχη στις Κυνός Κεφαλαί, το 197. Ενδιάμεσα, ίσως επενέβησαν οι Πτολεμαίοι Φιλάδελφος και Ευεργέτης της Αιγύπτου και άλλοι τινές σύμμαχοι των Αθηναίων, οι οποίοι ανακτούν προσωρινά το νησί γύρω στο 229. Επίσης, το 209 το λεηλάτησε ο στόλος του Ρωμαίου Πόπλιου Σουλπίκιου Γάλβα και του Αττάλου Α΄ της Περγάμου.
Ρωμαϊκή περίοδος
Το 196 οι Ρωμαίοι κυριαρχούν στον ελληνικό χώρο και κηρύσσουν τη Λήμνο ελεύθερη να εφαρμόζει τους δικούς της νόμους, αλλά με την υποχρέωση να δεχτεί ρωμαϊκή φρουρά. Το 188 την παραχωρούν πάλι στους Μακεδόνες. Τελικά, το 166 παραχωρούν τη διοίκησή της στους Αθηναίους, η οποία διαρκεί ως τα τέλη του 2ου αιώνα μ.Χ., οπότε ο αυτοκράτορας Σεπτίμος Σεβήρος την κηρύσσει αυτοδιοίκητη.
Με τη ρωμαϊκή κατάκτηση η Λήμνος γνώρισε μια περίοδο ηρεμίας και πολιτιστικής ανόδου, με αποκορύφωμα την εμφάνιση της οικογένειας των σοφιστών, ρητόρων και διδασκάλων Φιλοστράτων κατά τους 2ο και 3ο αιώνες μ.Χ. Πρώτος ήταν ο σοφιστής Φιλόστρατος του Βήρου, ο οποίος έδρασε στην Αθήνα κατά το 2ο αιώνα μ.Χ. κι άφησε πλήθος συγγραμμάτων, εκ των οποίων διασώθηκε μόνο ο διάλογος Νέρων.
Ο γιός του, Φλάβιος Φιλόστρατος, επίσης σοφιστής, δίδαξε στην Αθήνα και στη Ρώμη, όπου διετέλεσε παιδαγωγός των τέκνων του αυτοκράτορα Σεπτίμου Σεβήρου (193-211). Σπουδαιότερα έργα του ήταν: Βίοι σοφιστών, Τα εις τον Τυανέα Απολλώνιον και Γυμναστικός.
Ανιψιός του προηγουμένου ήταν ο σοφιστής Φιλόστρατος του Νερβιανού, ο οποίος δίδαξε στην Αθήνα, υπήρξε ευνοούμενος του αυτοκράτορα Καρακάλλα (211-217) και πέθανε στη Λήμνο, όπου έζησε τα τελευταία έτη του βίου του. Σημαντικότερο έργο του οι Εικόνες, ενώ μια σειρά από πολλά άλλα αποδίδονται είτε σε αυτόν είτε στον πρόγονό του Φιλόστρατο του Βήρου.
Τέτοια είναι τα έργα: Ηρωικός, Λιθογνωμικόν, Περί τραγωδίας, Ρητορικαί αφορμαί, Ζητούμενα παρά τοις ρήτορσι, Περί του ονόματος, Πρωτεύς, Θεατής καθώς και 43 τραγωδίες, 14 κωμωδίες, 4 Λόγοι Ελευσινιακοί, πλήθος πανηγυρικών λόγων κλπ.
Τέλος, συγγραφέας υπήρξε κι ο εγγονός του, Φιλόστρατος, ο οποίος προσπάθησε να μιμηθεί τον πάππο του, αλλά χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία.
Τη χαριστική βολή στην κλασσική Λήμνο φαίνεται πως έδωσαν οι βαρβαρικές ορδές των Γότθων και των Ερούλων, οι οποίοι λεηλάτησαν το νησί το 268 μ.Χ.




Χρήσιμα Τηλέφωνα
Αστυνομικό Τμήμα Μύρινας 22540 22200
Αστυνομικός Σταθμός Μούδρου 22540 71201
Λιμεναρχείο Μύρινας 22540 22225
Αεροδρόμιο 22540 92700, 22540 92701
Νοσοκομείο Μύρινας 22540 22222, 22540 23333
Αρχαιολογικό Μουσείο Μύρινας 22540 22990
Εκκλησιαστικό Μουσείου Μύρινας 22540 22225
Επαρχείο Λήμνου 22540 22996
Δήμος Μύρινας 22540 22315, 22540 23736
Facebook Twitter Google+ Pinterest